Co to jest zapalenie płuc?
Podobnie jak zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc to infekcja dróg oddechowych zlokalizowana poniżej gardła. Jednak infekcja ta występuje głębiej w drogach oddechowych niż zapalenie oskrzeli.
Przyczyny zapalenia płuc
Zapalenie płuc jest spowodowane zakażeniem dolnych dróg oddechowych wywołanym przez bakterie, wirusy lub grzyby. Bakterie są najczęstszą przyczyną zapalenia płuc u dorosłych. Wśród wirusów, które mogą wywoływać infekcje dróg oddechowych i powodować zapalenie płuc u dorosłych, najczęściej występuje wirusy grypy.
W jaki sposób zapalenie płuc wpływa na organizm?
Infekcja dolnych dróg oddechowych wywołuje stan zapalny w pęcherzykach płucnych. Proces zapalny prowadzi do wypełnienia pęcherzyków płucnych płynem i ropą.
Objawy zapalenia płuc
Podobnie jak z przypadku zapalenia oskrzeli, objawy zapalenia płuc zazwyczaj obejmują suchy lub mokry kaszel i gorączkę. Mogą też wystąpić dreszcze i trudności w oddychaniu.
Stopień ciężkości zapalenia płuc
Objawy zapalenia płuc mogą być łagodne lub ciężkie. Na stopień ciężkości zapalenia płuc wpływa wiele czynników takich jak typ drobnoustroju powodującego infekcję dróg oddechowych, wiek i ogólny stan zdrowia pacjenta. Przebieg zapalenia płuc jest cięższy u dzieci w wieku poniżej pięciu lat, u osób starszych w wieku powyżej 65 lat, u osób w określonym stanie klinicznym, takim jak niewydolność serca, cukrzyca lub przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), lub u osób z osłabioną odpornością.
Czynniki ryzyka wystąpienia zapalenie płuc
Wiele czynników takich jak wiek, palenie tytoniu i inne stany kliniczne mogą podwyższać prawdopodobieństwo wystąpienia zapalenia płuc.
Zapalenie płuc może występować u ludzi we wszystkich grupach wiekowych. Jednak w przypadku dwóch grup wiekowych występuje podwyższone ryzyko wystąpienia zapalenia płuc i cięższego przebiegu zapalenia płuc:
- u małych dzieci w wieku do dwóch lat, ponieważ ich układ odpornościowy wciąż się rozwija.
- u osób w wieku 65 lat lub starszych, ponieważ ich układ odpornościowy zaczyna ulegać zmianie, co jest normalną częścią procesu starzenia.
Inne czynniki, które podwyższają ryzyko wystąpienia zapalenia płuc obejmują:
- Palenie tytoniu.
- Ostatnio przebyta grypa.
- Choroby dróg oddechowych, takie jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), rozedma płuc lub zwłóknienie torbielowate (mukowiscydoza).
- Hospitalizacja w oddziale intensywnej opieki medycznej, szczególnie w przypadku wspomagania oddechu za pomocą respiratora.
- Trudności z kaszlem, np. z powodu udaru.
- Trudności z połykaniem.
Profilaktyka
- Szczepienia mogą zapobiegać określonym rodzajom zapalenia płuc. Szczepienia stosuje się w zapobieganiu występowania zapalenia płuc spowodowanego zakażeniem pneumokokami lub wirusem grypy. Szczepienia nie mogą zapobiec wszystkim przypadkom infekcji. Jednak w porównaniu z osobami, które nie były szczepione, u osób szczepionych zapalenie płuc zazwyczaj wywołuje łagodniejsze objawy, które trwają krócej i dają mniej poważnych powikłań.
- Właściwa higiena, czyli mycie rąk wodą i mydłem w celu usunięcia drobnoustrojów, jest kolejnym sposobem profilaktyki zapalenia płuc.
- Rzucenie palenia pomaga zapobiegać wystąpieniu zapalenia płuc, ponieważ palenie tytoniu upośledza zdolność dróg oddechowych do filtrowania drobnoustrojów i obrony przed nimi.
- Utrzymywanie silnego układu odpornościowego przez ćwiczenia fizyczne i zdrową dietę są również pomocne w profilaktyce zapalenia płuc.
Należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza po stwierdzeniu następujących objawów u siebie lub u swojego dziecka:
wysoka gorączka, dreszcze, mokry kaszel, który nie ulega poprawie, tylko pogarsza się, duszność przy wykonywaniu zwykłych czynności codziennych, ból w klatce piersiowej podczas oddychania lub kaszlu, nagłe pogorszenie po przeziębieniu lub grypie.